دست‌نوشته‌هایی پیرامون ادبیات، سینما و سیاست از خشایار مصطفوی
درباره‌ِ‌ی من About me:

‏نمایش پست‌ها با برچسب تأتر. نمایش همه پست‌ها
‏نمایش پست‌ها با برچسب تأتر. نمایش همه پست‌ها

نگاهی به نمایش شکار روباه نوشته و کارگردانی دکتر علی رفیعی



شکار روباه، نه یک نمایش تراژدی تاریخی بلکه نمایش تراژدی تاریخ.

نوشته‌ی خشایار مصطفوی

 

 


نمایش شکار روباه به کارگردانی دکتر علی رفیعی فروردین سال هشتاد و هشت در تالار وحدت به روی صحنه رفت. رفیعی به عنوان یک کارگردان مولف، بخش‌هایی از تاریخ ایران و به خصوص شکل‌گیری و به قدرت رسیدن خاندان قاجار را به نمایش در می‌آورد. پیش از این نمایش، رفیعی دو بار دیگر بر صحنه‌ی تأتر به دوران تاریخی سفر کرده است. نمایش‌های "شازده‌ی احتجاب" و" خاطرات جامه‌دار از مرگ و زندگی" نمایش‌گر دغدغه‌های او و برداشت‌اش از تاریخ و آن چه بر سر مردم‌ ایران گذشته، بوده است.

مدخل نمایشنامه‌ی شکار روباه ورود سه سوار بر صحنه است. سه مرد عامی که به انتظار اجرای حکم اعدام خود هستند، برای زنده ماندن باید نقشه‌ی تغییری دیگر را رقم زنند؛ آنان در جستجوی سوالی به بیست سال قبل می‌روند اینکه چگونه شد که حالا به مرگ رسیده‌اند؟ گذشته برای تماشاگران بازی می‌شود تا نشان دهند که چه برسرشان گذشته است. داستان و چرخش آزاداش در زمان و مکان به رفیعی کمک کرده است تا  یک روند را در خلق شخصیت اصلی‌اش یعنی آغا‌محمد‌خان قاجار به تصویر بکشد. او که در  ابتدای نمایش کودکی معصوم و بی‌گناه است در طول روایت زندگی‌اش به هیولایی خونخوار و مستبد بدل می‌گردد. سوال اصلی رفیعی در همین خط سیر مشخص می شود. چطور مستبدین آفریده می‌شوند؟

رفیعی در نگارش نمایشنامه‌اش از چند زبان موازی سود برده است، شخصیت‌ها گاه به زبان معاصر، گاه به شعر و گاه از لغات متكلف و متملق دوران قاجار سود می‌برند، این سرگردانی زبان از همان سرگردانی متن در زمان و مکان نشات می‌گیرد، گویی کارگردان ...




نمایشنامه‌ی رادیویی "ماهی" اثر لوتار اشتریبلو ترجمه‌ی خشایار مصطفوی

نمایشنامه‌ی رادیویی "ماهی" اثر لوتار اشتریبلو ترجمه‌ی خشایار مصطفوی



برنده جایزه‌ی رادیویی ARD  در سال 1972




شخصیت‌ها:


مرد


مامور دولت


نگهبان یک


نگهبان دو



سالنی خالی با در و دیوارهای فلزی، صدای سه کامپیوتر در فضای سرد و سنگین سالن می‌پیچد. ساعت ده ضربه می‌زند. درب فلزی باز و بسته می‌شود و صدای قدم‌های مردی شنیده می‌شود.


مرد:  (با تردید، اما بی‌ترس) صبح بخیر.


کارمند: (رسمی) صبح بخیر، بشینید.


مرد: ممنون، (صدای جابجایی صندلی) ببخشید. حدس می‌زنم من و اشتباه اینجا آورده باشید. من باید با یه کمیته صحبت کنم.


کارمند: (سرد) کمیته همین‌جاست.


مرد: (متعجب) همین‌جا؟ اما من فقط شما رو می‌بینم.


کارمند: مطمئن باشید، (به پشت سر‌اش اشاره می‌کند) همین جا هستن.


مرد: (حیرت‌زده) کامپیوترها؟


کارمند: بله


مرد: (نامطمئن) اجازه دارم چیزی بپرسم؟


کارمند: (با لحنی گزنده) سوال‌ها رو من می‌پرسم.


مرد: (مجاب شده) باشه، این مدارکمه ...


کارمند: (حرف‌اش را قطع می‌کند): هویت شما تایید شده.


مرد: (نگران) آها


کارمند: (رسمی) برای شروع، شما ادعا کردید که یه ماهی دیدید؟


مرد: (مطمئن) من یه ماهی دیدم. 

سخنرانی در دانشگاه ایران شناسی هامبورگ

به تاریخ پنجشنبه (پانزدهم مای 2014) ساعت 18.30 در دانشکده‌ی ایران‌شناسی دانشگاه هامبورگ، بخش دوم مجموعه سخنرانی‌های خشایار مصطفوی از کتاب زایش درام ایرانی با عنوان "میرزاآقا تبریزی و نمایشنامه‌ی پارسی" برگزار خواهد شد. علاقمندان می‌توانند در جلسه شرکت کنند.

طرح نظریه از کتاب زایش درام ایرانی Die Geburt des Iranischen Dramas

 

آدرس: 
Dammtor, Edmund-Siemers Allee 1 Hamburg 20146 Iranistik, Uni Hamburg, Raum 120




دانلود فایل پی‌دی‌اف پیش گفتار کتاب زایش دارم ایرانی.

نگاهی به زوال اندیشه‌ی خردگرایی در ایران پس از اسلام، تا عصر قاجار - از کتاب زایش درام ایرانی



نگاهی به زوال اندیشه‌ی خردگرایی در ایران پس از اسلام، تا عصر قاجار

از کتاب زایش درام ایرانی نوشته‌ی خشایار مصطفوی، تهران، انتشارات افراز، 1391

زایش درام ایرانی در فیس بوک


" اندیشه‌ی دوران قدیم ایران، در قلمرو فلسفه به‌طور عمده با فارابی، موسس فلسفه، در دوره‌ی اسلامی، آغاز و با صدر الدین شیرازی به پایان رسیده بود." (طباطبایی، 1386، ص 137)

پیش از ورود به مبحث روشنفکری ایران در عصر قاجار، باید بدانیم که شیوه‌ی اندیشیدن در ایران از کدام نوع بوده و چه میراث فکری‌ای از گذشتگان برای روشنفکران عصر قاجار به ارث رسیده بود. در جواب به همین پرسش است که می‌توان موضع روشنفکران عصر قاجار، در برخورد با اندیشه‌ی خردگرای غرب و نوع کنش آنان نسبت به تجدد را ...